Νικόλαος Μαυρής

Όνομα πατρός: Γεώργιος

Ιατρός

Ο Νικόλαος Μαυρής γεννήθηκε στο Ζαγαζίκ της Αιγύπτου το 1899 από γονείς με καταγωγή από την Κάσο. Σπούδασε Ιατρική, αλλά παράλληλα με το επάγγελμα του ιατρού ασχολήθηκε με την ιστορική και λαογραφική παράδοση των Δωδεκανήσων και της Αιγύπτου, όπου έζησε έως το 1935 και εξέδωσε σχετικά έργα. Στη συνέχεια, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου εργάστηκε ως ιατρός, ενώ παράλληλα εξέδωσε και το έργο «Ιστορικόν Αρχείον Κάσου» σε τρεις τόμους τα έτη 1937 και 1938. Έπειτα και την περίοδο της Κατοχής ο Νικόλαος Μαυρής εγκαταστάθηκε στην Αμερική, όπου με ομιλίες και άρθρα σε αμερικανικές εφημερίδες και στην εφημερίδα Δωδεκανήσιος της Δωδεκανησιακής Νεολαίας Αμερικής υποστήριζε την ένωση των νησιών με την Ελλάδα. Κατά την παραμονή του στη Νέα Υόρκη ανέλαβε και διευθυντής του περιοδικού Βυζαντινά – Μεταβυζαντινά. Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την ένωση των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα επέστρεψε και διορίστηκε το 1948 από την κυβέρνηση συνεργασίας του Θεμιστοκλή Σοφούλη πρώτος πολιτικός Γενικός Διοικητής Δωδεκανήσου, θέση που διατήρησε έως το 1950, οπότε και παραιτήθηκε και πολιτεύθηκε στις εκλογές του ίδιου έτους ως επικεφαλής του τοπικού συνδυασμού συντηρητικής τοποθέτησης, της Ανεξάρτητης Πολιτικής Ένωσης Δωδεκανήσου, αλλά δεν εξελέγη. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου εξέδιδε την εφημερίδα Αλήθεια. Παράλληλα με την πολιτική του δράση στη Ρόδο ο Νικόλαος Μαύρης οργάνωσε τη δημόσια Βιβλιοθήκη και το Ιστορικό και Λαογραφικό Αρχείο του νησιού, ενώ εισηγήθηκε και την καθιέρωση ελεύθερων μαθημάτων πανεπιστημιακού επιπέδου με θέματα ιστορικού, καλαισθητικού και λαογραφικού ενδιαφέροντος σχετικά με τα Δωδεκάνησα. Εξελέγη πρώτη φορά βουλευτής στις εκλογές του 1951 με τον Ελληνικό Συναγερμό. Το 1952 ήταν ξανά υποψήφιος, αλλά δεν εξελέγη. Το ίδιο έτος συνέβαλε στην ανέγερση της Βιβλιοθήκης και του Ιστορικού Αρχείου Κάσου. Το 1958 πολιτεύθηκε με την Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση, αλλά δεν εξελέγη. Προηγουμένως, είχε εγκατασταθεί μόνιμα στην Αθήνα και το 1957 η Ακαδημία Αθηνών βράβευσε το έργο του Δωδεκανησιακή Βιβλιογραφία, την έκδοση του οποίου ανέλαβε η Δωδεκανησιακή Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία, στην οποία εξελέγη πρόεδρος τον Φεβρουάριο του 1961, θέση που διατήρησε έως το 1977. Απεβίωσε στην Αθήνα στις 3 Νοεμβρίου 1978.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

«Μαυρής Νικόλαος του Γεωργίου», Μιλτιάδης Λογοθέτης, Οι Δωδεκανήσιοι στο κοινοβουλευτικό βίο της Ελλάδας (1821-1981), Αθήνα 1983, σ. 186-188.

Κώστας Τσικνάκης, «Δωδεκανήσιος / Dodecanesian», Λουκία Δρούλια, Γιούλα Κουτσοπανάγου (επιμ.), Εγκυκλοπαίδεια του ελληνικού τύπου, 1784-1974, Αθήνα 2008, τ. Α΄, σ. 539.