Γεώργιος Παπανδρέου

Όνομα πατρός: Ανδρέας

Δικηγόρος

Γεννήθηκε το 1888. Δικηγόρος. Διετέλεσε υπουργός Εσωτερικών (9/1/1923-18/10/1923) στην επαναστατική κυβέρνηση του Στυλιανού Γονατά. Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Λέσβου το 1923. Διετέλεσε υπουργός Εθνικής Οικονομίας (15/6/1925-26/6/1925) στην κυβέρνηση Ανδρέα Μιχαλακόπουλου. Επανεξελέγη βουλευτής στην ίδια εκλογική περιφέρεια το 1926 με το Κόμμα Ένωσης Φιλελευθέρων. Εξελέγη βουλευτής Λέσβου το 1928 με το Κόμμα Φιλελευθέρων (ΚΦ). Διετέλεσε υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων (2/1/1930-26/5/1932) στην κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου. Εξελεγη βουλευτής Λέσβου το 1932 με το ΚΦ και επανεξελέγη το 1933. Διετέλεσε υπουργός Συγκοινωνιών (16/1/1933-6/3/1933) στην κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου. Εξελέγη βουλευτής Λέσβου το 1936 με το Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΚ), στο οποίο ήταν επικεφαλής και συμμετείχε στον Δημοκρατικό Συνασπισμό (ΔΣ). Ανέλαβε την πρωθυπουργία της ελεύθερης ελληνικής κυβέρνησης του Εξωτερικού (26/4/1944-24/5/1944) στην οποία κατείχε και το υπουργείο Εξωτερικών (26/4/1944-24/5/1944), αλλά δεν κατάφερε να συγκροτήσει κυβέρνηση αμέσως. Συγκρότησε κυβέρνηση και ανέλαβε το υπουργείο Εξωτερικών (24/5/1944-18/10/1944) μέχρι την Απελευθέρωση των Αθηνών από τις γερμανικές δυνάμεις Κατοχής και την επιστροφή της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης. Μετά την Απελευθέρωση ανέλαβε ξανά την πρωθυπουργία (18/10/1944-3/1/1945). Στις εκλογές του 1946 συμμετείχε επικεφαλής του Δημοκρατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (ΔΣΚ), όπως είχε μετονομαστεί το Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΚ) του Μεσοπολέμου, και συγκρότησε τον συνασπισμό της Εθνικής Πολιτικής Ένωσης (ΕΠΕ) μαζί το Κόμμα Βενιζελικών Φιλελευθέρων (ΚΒΦ) του Σοφοκλή Βενιζέλου και το Εθνικό Ενωτικό Κόμμα (ΕΕΚ) του Παναγιώτη Κανελλόπουλου. Εξελέγη βουλευτής διατηρώντας την έδρα στην περιφέρεια Λέσβου. Στην κυβέρνηση συνεργασίας Ηνωμένης Παράταξης Εθνικοφρόνων (ΗΠΕ) και ΕΠΕ που συγκροτήθηκε αμέσως μετά τις εκλογές με πρωθυπουργό τον Παναγιώτη Πουλίτσα, διετέλεσε υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου (4/4/1946-18/4/1946). Στη συνέχεια αφού η ΕΠΕ στις 24/1/1947 σχημάτισε κυβέρνηση συνεργασίας μαζί με την ΗΠΕ και το Εθνικό Κόμμα Ελλάδος του Ναπολέοντα Ζέρβα με επικεφαλής τον Δημήτριο Μάξιμου του Λαϊκού Κόμματος (ΛΚ), διετέλεσε υπουργός Εθνικής Οικονομίας (24/1/1947-27/1/1947) και υπουργός Εσωτερικών (27/1/1947-29/8/1947). Επανεξελέγη βουλευτής Λέσβου το 1950 με το ΔΣΚ. Διετέλεσε αντιπρόεδρος υπουργικού Συμβουλίου (15/4/1950-21/8/1950), υπουργός Εσωτερικών (15/4/1950-5/7/1950) και υπουργός Δημοσίας Τάξεως (5/7/1950-21/8/1950) στην κυβέρνηση Νικόλαου Πλαστήρα. Διετέλεσε ξανά αντιπρόεδρος Υπουργικού Συμβουλίου και υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου (28/8/1950-13/9/1950), (13/9/1950-3/11/1950) και (3/11/1950-4/7/1951) και αντιπρόεδρος Υπουργικού Συμβουλίου, υπουργός Συντονισμού και υπουργός Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας (1/2/1951-4/7/1951) στις κυβερνήσεις Σοφοκλή Βενιζέλου. Το 1951 πολιτεύθηκε στις περιφέρειες Αχαΐας και πρώην Δήμου Αθηναίων με το ΔΣΚ, το οποίο στις εκλογές του 1951 είχε μετονομαστεί Κόμμα Γ. Παπανδρέου, αλλά δεν εξελέγη. Εξελέγη βουλευτης Πατρών το 1952 με το ΔΣΚ, συμπράττοντας εκλογική συνεργασία με το κόμμα του Ελληνικού Συναγερμού (ΕΣ) στις συγκεκριμένες εκλογές. Στις 10/5/1953 ανέλαβε την ηγεσία του Κόμματος Φιλελευθέρων (ΚΦ). Στις εκλογές του 1956 εξελέγη βουλευτης Αχαΐας με το ΚΦ, το οποίο συμμετείχε στον συνασπισμό της Δημοκρατικής Ένωσης (ΔΕ). Στις εκλογές του 1958 επανεξελέγη βουλευτής Αχαΐας με το ΚΦ. Στις 9/12/1958 κατέθεσε δήλωση ως ανεξάρτητος «Φιλελεύθερος». Στις 25/4/1959 ανέλαβε την ηγεσία του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κέντρου (ΦΙΔΗΚ) και στις 11/2/1961 ανέλαβε την ηγεσία του Δημοκρατικού Κέντρου - Αγροτικής Φιλελευθέρας Ενώσεως (Α.Φ.Ε.) Στις εκλογές 1961 συμμετείχε επικεφαλής του νεοϊδρυθέντος κόμματος Ένωση Κέντρου (ΕΚ) και εξελέγη βουλευτής Αχαΐας, συγκροτώντας τον εκλογικό συνασπισμό Ένωσης Κέντρου-Κόμματος Προοδευτικών. Επανεξελέγη στις εκλογές του 1963 διατηρώντας την έδρα στην περιφέρεια Αχαΐας. Μετά την ανάδειξη της ΕΚ σε πρώτο κόμμα στις εκλογές, ανέλαβε την πρωθυπουργία και σχημάτισε κυβέρνηση στην οποία κατέλαβε το υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (8/11/1963-31/12/1963). Το 1964 επανεξελέγη βουλευτής Θεσσαλονίκης με την ΕΚ και σχημάτισε κυβέρνηση για τελευταία φορά, αναλαμβάνοντας το υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (19/2/1964-15/7/1965). Δεν ολοκλήρωσε την κυβερνητική του θητεία εξαιτίας της σύγκρουσής του με τον βασιλιά Κωνσταντίνο, η οποία οδήγησε στα Ιουλιανά του 1965 (Αποστασία) και στην παραίτησή του από την πρωθυπουργία. Απεβίωσε την 1/11/1968.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Γεώργιος Κασιμάτης - Παύλος Πετρίδης - Άγγελος Σιδεράτος, Γεώργιος Παπανδρέου (1888-1968), Αθήνα 1988.

Παύλος Πετρίδης - Γιώργος Αναστασιάδης (επιμ.), Γεώργιος Παπανδρέου. 60 χρόνια παρουσίας και δράσης στην πολιτική ζωή, Θεσσαλονίκη 1994.