1892-1963
Ο Αλέξανδρος Ζάννας του Δημήτριου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1892. Ήταν γιος του Δημητρίου Ζάννα (1852-1915), ο οποίος έλαβε μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα, προσφέροντας βοήθεια στους Έλληνες προξενικούς υπαλλήλους της Θεσσαλονίκης. Ο Αλ. Ζάννας σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Στρασβούργο.
Με την κήρυξη του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου επέστρεψε στην Ελλάδα και κατατάχθηκε ως εθελοντής στο σώμα του Μιχαήλ Αναγνωστάκου (καπετάν Ματαπά), με το οποίο έδρασε στην περιοχή Ολύμπου – Περίων. Το 1916 αναμίχθηκε στο κίνημα της Εθνικής Άμυνας στη Θεσσαλονίκη, συνεργαζόμενος στενά με τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Πήρε μέρος στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο μέτωπο της Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια στη Μικρασιατική Εκστρατεία ως διοικητής αεροπορική μοίρας καταδιωκτικών, ενώ συμμετείχε και στο στρατιωτικό κίνημα του Νικόλαου Πλαστήρα και του Στυλιανού Γονατά το 1922. Στην διάρκεια της δικτατορίας του Θεόδωρου Πάγκαλου εκτοπίστηκε στη Σαντορίνη για την αντιδικτατορική του τοποθέτηση. Στην κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου, που προέκυψε από τις εκλογές του 1928, ο Αλ. Ζάννας ανέλαβε ως εξωκοινοβουλευτικός υφυπουργός στο νεοσύστατο Υπουργείο Αεροπορίας (28.12.1929-22.12.1930) και στη συνέχεια υπουργός Αεροπορίας (22.12.1930-26.5.1932), συμβάλλοντας καθοριστικά στη σύσταση της Πολεμικής Αεροπορίας.
Ο Αλ. Ζάννας πολιτεύθηκε και εξελέγη πρώτη φορά βουλευτής Θεσσαλονίκης με το Κόμμα Φιλελευθέρων (ΚΦ) στις εκλογές του 1933. Συμμετείχε ενεργά στην οργάνωση και την εκτέλεση του στρατιωτικού βενιζελικού κινήματος του 1935, μετά την αποτυχία του οποίου συνελήφθη και καταδικάστηκε σε φυλάκιση, ποινή από την οποία αμνηστεύθηκε τον Δεκέμβριο του 1935 μετά την παλινόρθωση του βασιλιά Γεώργιου Β΄. Επανεξελέγη βουλευτής Θεσσαλονίκης με το ΚΦ το 1936.
Με την έναρξη της Κατοχής ο Αλ. Ζάννας συνεργάστηκε με τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες στη Μακεδονία. Με αφορμή τα γεγονότα στην Αντίπαρο, που κατέληξαν στην καταστροφή του νησιού το 1942, ο Αλ. Ζάννας έχοντας βοηθήσει Βρετανούς στρατιώτες να διαφύγουν, συνελήφθη και φυλακίστηκε αρχικά στις φυλακές Αβέρωφ και αργότερα σε στρατόπεδο στην Ιταλία. Παράλληλα, είχε διοριστεί σύμβουλος στην Επιτροπή Διανομών Τροφίμων του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και συνέβαλε καθοριστικά στη διοργάνωση συσσιτίων.
Μεταπολεμικα, ο Αλ. Ζάννας διετέλεσε πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού από το 1945 έως το 1946. Παρέμεινε στο Κόμμα Φιλελευθέρων, δεν έλαβε ωστόσο μέρος στις εκλογές του 1946. Πολιτεύθηκε για τελευταία φορά στις εκλογές του 1950 και εξελέγη βουλευτής Θεσσαλονίκης με το Κόμμα Φιλελευθέρων. Απεβίωσε στην Αθήνα στις 16 Ιουνίου 1963.
Βιβλιογραφία
Βασικές πηγές για τη συγκρότηση των βιογραφικών του Λεξικού αποτέλεσαν:
- οι Στατιστικές των βουλευτικών εκλογών 1926-2015
- οι Στατιστικές των γερουσιαστικών εκλογών 1929-1933
- το Μητρώο πληρεξουσίων, γερουσιαστών και βουλευτών, 1822-1935
- το Μητρώο γερουσιαστών και βουλευτών
- η ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων https://www.hellenicparliament.gr/Vouleftes/Diatelesantes-Vouleftes-Apo-Ti-Metapolitefsi-Os-Simera/
- και η ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Νομικών και Κοινοβουλευτικών θεμάτων https://gslegal.gov.gr/?page_id=776
Βλ. επίσης:
- «Ζάννας, Αλέξανδρος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τ. Γ΄, Αθήνα 1985, σ. 404-405
- Αλέξανδρος Ζάννας, Η Κατοχή: αναμνήσεις, επιστολές, Αθήνα 1964
- Γρηγόριος Δαφνής, Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων, τ. Β΄, Αθήνα 1955
- Πέτρος Στ. Μακρής-Στάικος, “Ο Άγγλος Πρόξενος”. Ο υποπλοίαρχος Noël C. Rees και οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες. Ελλάδα – Μέση Ανατολή, 1939-1944, Αθήνα 2011
- Εμμανουήλ Ι. Τσουδερός, Ιστορικό Αρχείο 1941-1944, τ. Α΄, Β΄, Ε΄, Αθήνα 1990
- Gunnar Hering, Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα, 1844-1936, τ. Β΄, Αθήνα 2004
- Μακεδονία, 18.6.1963
Τελευταία ενημέρωση: 1.10.2021
