1900-1987
Ο Αλέξανδρος Μπαλτατζής του Θεόδωρου γεννήθηκε στη Κουταΐδα του Καυκάσου το 1900. Με την επικράτηση, τον Ιούλιο του 1908, των Νεότουρκων η οικογένειά του μαζί με άλλους Έλληνες της περιοχής του Πόντου κατέφυγε στο Σουκούμ της Ρωσίας. Το 1921 εγκαταστάθηκαν στην Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια στην περιοχή της Μακράς Γέφυρας στην Ανατολική Θράκη. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, το 1922, η οικογένεια Μπαλτατζή μετακινήθηκε στην Αλεξανδρούπολη και μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης εγκαταστάθηκε στο Νεοχώρι της Ξάνθης.
Ο Αλ. Μπαλτατζής δούλεψε ως εργάτης καπνού στα χωράφια της περιοχής και ξεκίνησε το 1924 τις σπουδές του στη Νομική Αθηνών. Ως φοιτητής ήρθε σε επαφή με τις πολιτικές ιδέες Αλέξανδρου Παπαναστασίου και εντάχθηκε στο κόμμα της Δημοκρατικής Ένωσης. Το 1926 ο Αλ. Μπαλτατζής εργάστηκε στο γραφείο του υφυπουργού Γεωργίας Αναστάσιου Μπακάλμπαση. Το 1928 ο Αλ. Μπαλτατζής παραιτήθηκε από την Εθνική Τράπεζα, όπου εργαζόταν, και επέστρεψε στο Νεοχώρι, όπου ίδρυσε τον Γεωργικό Συνεταιρισμό «Η Αναγέννηση». Το 1930 εξελέγη πρόεδρος στην Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Ξάνθης και εκπρόσωπος των καπνοπαραγωγών στην Κεντρική Επιτροπή Αγοράς και Διαχειρίσεως Καπνού. Ο Αλ. Μπαλτατζής πολιτεύθηκε πρώτη φορά στις εκλογές του 1932 στην περιφέρεια Ροδόπης-Ξάνθης με το Αγροτικό και Εργατικό Κόμμα χωρίς να εκλεγεί. Το 1934 συμμετείχε στη συγκρότηση της Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας Ενώσεων Γεωργικών Συνεταιρισμών (ΠΑΣΕΓΕΣ) και εξελέγη πρώτος πρόεδρός της.
Μεταπολεμικά, ο Αλ. Μπαλτατζής ανέλαβε το 1945 πρόεδρος της Κεντρικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Εγχώριας Παραγωγής (ΚΥΔΕΠ), η οποία από κρατική μετατράπηκε σε συνεταιριστική, ενώ εισηγήθηκε το 1947 την ίδρυση της Συνεταιριστικής Ένωσης Καπνοπαραγωγών Ελλάδος (ΣΕΚΕ). Εν όψει των εκλογών του 1950 ίδρυσε το κόμμα Συναγερμού Αγροτών και Εργατών, με το οποίο πολιτεύθηκε, συμμετέχοντας στον συνασπισμό της Παράταξης Αγροτών και Εργαζομένων και εξελέγη βουλευτής Ροδόπης. Στις εκλογές του 1951 επανεξελέγη βουλευτής. Στις εκλογές του 1952 το κόμμα του Συναγερμού Αγροτών και Εργατών συνεργάστηκε με τον Ελληνικό Συναγερμό, με τον συνδυασμού του οποίου πολιτεύθηκε ο Αλ. Μπαλτατζής στην Ξάνθη χωρίς να εκλεγεί. Στη συνέχεια, ο Αλ. Μπαλτατζής ως επικεφαλής κόμματος συμμετείχε στη συγκρότηση του συνασπισμού της Δημοκρατικής Ένωσης, με την οποία πολιτεύθηκε στις εκλογές του 1956 και εξελέγη βουλευτής Ξάνθης. Στις εκλογές του 1958 ο Συναγερμός Αγροτών και Εργαζομένων συμμετείχε στον συνασπισμό της Προοδευτικής Αγροτικής Δημοκρατικής Ένωσης, με τον οποίο ο Αλ. Μπαλτατζής επανεξελέγη βουλευτής.
Κατά το 1960 συμμετείχε στη συγκρότηση της Αγροτικής Φιλελεύθερης Ένωσης, η οποία μετεξελίχθηκε στο Δημοκρατικό Κέντρο – ΑΦΕ στις 13 Φεβρουαρίου 1961. Το καλοκαίρι του 1961, Αλ. Μπαλτατζής συμμετείχε στη συγκρότηση της Ένωσης Κέντρου (ΕΚ) και αποτέλεσε μέλος της διοικούσας επιτροπής του κόμματος. Πολιτεύθηκε και εξελέγη βουλευτής με την Ένωση Κέντρου στις εκλογές του 1961. Επανεξελέγη βουλευτής με την Ένωση Κέντρου το 1963 και ανέλαβε υπουργός Γεωργίας (8.11.1963-31.12.1963) στην κυβέρνηση του Γεώργιου Παπανδρέου. Εξελέγη ξανά βουλευτής Ξάνθης με την Ένωση Κέντρου το 1964. Ανέλαβε επίσης καθήκοντα υπουργού Γεωργίας (19.2.1964-15.7.1965) στην κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας της 21ης Απριλίου ο Αλ. Μπαλτατζής διετέλεσε πρόεδρος της επιτροπής οργάνωσης της Ένωσης Κέντρου.
Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, ο Αλ. Μπαλτατζής συμμετείχε στη συγκρότηση του κόμματος της Ένωσης Κέντρου/Νέες Δυνάμεις, με το οποίο εξελέγη βουλευτής Ξάνθης στις πρώτες μεταπολιτευτικές εκλογές του 1974. Στη συνέχεια, συντάχθηκε πολιτικά με την Ένωση Δημοκρατικού Κέντρου (ΕΔΗΚ), με την οποία πολιτεύθηκε στις εκλογές του 1977 χωρίς να εκλεγεί. Εν όψει των εκλογών του 1981 ο Αλ. Μπαλτατζής προσχώρησε στο Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού-Κόμμα Αγροτών και Εργαζομένων (ΚΟΔΗΣΟ-ΚΑΕ), με το οποίο πολιτεύθηκε χωρίς να εκλεγεί και έπειτα αποσύρθηκε από την πολιτική. Ο Αλέξανδρος Μπαλτατζής απεβίωσε στις 29 Ιουλίου του 1987.
Βιβλιογραφία
Βασικές πηγές για τη συγκρότηση των βιογραφικών του Λεξικού αποτέλεσαν:
- οι Στατιστικές των βουλευτικών εκλογών 1926-2015
- οι Στατιστικές των γερουσιαστικών εκλογών 1929-1933
- το Μητρώο πληρεξουσίων, γερουσιαστών και βουλευτών, 1822-1935
- το Μητρώο γερουσιαστών και βουλευτών
- η ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων https://www.hellenicparliament.gr/Vouleftes/Diatelesantes-Vouleftes-Apo-Ti-Metapolitefsi-Os-Simera/
- και η ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Νομικών και Κοινοβουλευτικών θεμάτων https://gslegal.gov.gr/?page_id=776
Βλ. επίσης:
- Μάνος Αυγερίδης, «Κόμμα Αγροτών και Εργαζομένων (ΚΑΕ), 1955-1961», στο Ιστορικό Λεξικό Ελληνικών Κοινοβουλευτικών Κομμάτων, 1844-1967, Αθήνα 2022
- Μάνος Αυγερίδης, «Συναγερμός Αγροτών και Εργαζομένων (ΣΑΕ), 1950-1955», στο Ιστορικό Λεξικό Ελληνικών Κοινοβουλευτικών Κομμάτων, 1844-1967, Αθήνα 2022
- Βιογραφικό σημείωμα του Αλ. Μπαλτατζή στην ιστοσελίδα του Κέντρου Μελετών Αλ. Μπαλτατζής στην Ξάνθη: http://almpaltatzi.gr/index.php/shortcv/
- Σπύρος Λιναρδάτος, Από τον εμφύλιο στη χούντα, τ. Δ΄, Αθήνα 1986
- Σπύρος Λιναρδάτος, Από τον εμφύλιο στη χούντα, τ. Ε΄, Αθήνα χ.χ.
- Γρηγόρης Τζιοβάρας – Βασίλης Χιώτης, Ο πολιτικός χάρτης της Μεταπολίτευσης 1974-2004, Αθήνα 2004
Τελευταία ενημέρωση: 4.12.2023
