1915-2013
Ο Νικόλαος Μάρτης του Κωνσταντίνου γεννήθηκε στη Μουσθένη Καβάλας το 1915 και σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μετά τη λήψη του πτυχίου του κατατάχθηκε στον Σχολή Έφεδρων Αξιωματικών Πυροβολικού στη Θεσσαλονίκη, από την οποία αποφοίτησε το 1940. Όταν ξέσπασε ο ελληνοιταλικός πόλεμος ο Ν. Μάρτης ανέλαβε την επίταξη ειδών πρώτης ανάγκης από περιοχές της Κομοτηνής, όπου εδραζόταν το σύνταγμά του, για τον πόλεμο και στη συνέχεια τοποθετήθηκε στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Κατά τη γερμανική εισβολή, την άνοιξη του 1941, αιχμαλωτίστηκε, διέφυγε όμως μέσω της Τουρκίας στην Αίγυπτο τον Ιούνιο του 1941 με την πρώτη ελληνική αποστολή. Στη συνέχεια, ο Ν. Μάρτης παρέμεινε στο στρατό της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης και έλαβε μέρος στη μάχη του Ελ Αλαμέιν με την 1η Ορεινή Ταξιαρχία, στη μάχη του Ρίμινι με την 3η Ορεινή Ελληνική Ταξιαρχία. Μετά την Απελευθέρωση συμμετείχε με την Ταξιαρχία Ρίμινι στις συγκρούσεις με τον ΕΛΑΣ κατά τα Δεκεμβριανά του 1944.
Μεταπολεμικά, ο Ν. Μάρτης άσκησε τη δικηγορία στην Καβάλα από το 1946. Στην πολιτική εισήλθε στις εκλογές του 1951, οπότε πολιτεύθηκε με τον Ελληνικό Συναγερμό και εξελέγη βουλευτής Καβάλας. Το 1952 πολιτεύθηκε ως μεμονωμένος υποψήφιος χωρίς να εκλεγεί. Το 1955 ανέλαβε γενικός γραμματέας του Υπουργείου Βορείου Ελλάδος (Οκτώβριος 1955-Ιανουάριος 1956). Τον Ιανουάριο του 1956 ο Ν. Μάρτης προσχώρησε στην νεοϊδρυθείσα Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση (ΕΡΕ), με την οποία εξελέγη βουλευτής Καβάλας στις εκλογές του ίδιου έτους και ανέλαβε υφυπουργός Εμπορίου (29.2.1956-5.3.1958) στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Επανεξελέγη βουλευτής με την ΕΡΕ το 1958 και ανέλαβε υπουργός Βιομηχανίας (17.5.1958-20.9.1961) στην νέα κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή. Επανεξελέγη στις εκλογές του 1961 και του 1963, ενώ στις εκλογές του 1964 πολιτεύθηκε χωρίς να εκλεγεί.
Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, ο Ν. Μάρτης προσχώρησε στο κόμμα της Νέας Δημοκρατίας (ΝΔ), με το οποίο εξελέγη βουλευτής Καβάλας στις πρώτες μεταπολιτευτικές εκλογές του 1974 και ανέλαβε υπουργός Βορείου Ελλάδος (21.11.1974-21.10.1977) στην κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή. Επανεξελέγη βουλευτής με τη ΝΔ στις εκλογές του 1977 και ανέλαβε και πάλι το Υπουργείο Βορείου Ελλάδος στην κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή (28.11.1977-10.5.1980), το οποίο διατήρησε και στην κυβέρνηση του Γεωργίου Ράλλη (10.5.1980-21.10.1981). Τελευταία φορά πολιτεύθηκε στις εκλογές του 1981 χωρίς να εκλεγεί και αποσύρθηκε από την πολιτική. Ο Νικόλαος Μάρτης απεβίωσε το 2013.
Βιβλιογραφία
Βασικές πηγές για τη συγκρότηση των βιογραφικών του Λεξικού αποτέλεσαν:
- οι Στατιστικές των βουλευτικών εκλογών 1926-2015
- οι Στατιστικές των γερουσιαστικών εκλογών 1929-1933
- το Μητρώο πληρεξουσίων, γερουσιαστών και βουλευτών, 1822-1935
- το Μητρώο γερουσιαστών και βουλευτών
- η ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων https://www.hellenicparliament.gr/Vouleftes/Diatelesantes-Vouleftes-Apo-Ti-Metapolitefsi-Os-Simera/
- και η ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Νομικών και Κοινοβουλευτικών θεμάτων https://gslegal.gov.gr/?page_id=776
Βλ. επίσης:
- Νικόλαος Μάρτης, Απολογισμός καθήκοντος, Αθήνα 2008
- Δημοσθένης Κούκουνας, Οι έλληνες πολιτικοί 1950-1974, Αθήνα 2016
- Κωνσταντίνος Σβολόπουλος (επιμ.), Κωνσταντίνος Καραμανλής: Αρχείο, Γεγονότα, Κείμενα, Αθήνα, τ. 1 (1992), 5-11 (1995-1996)
- Τζιοβάρας Γρηγόρης, Βασίλης Χιώτης, Ο πολιτικός χάρτης της Μεταπολίτευσης 1974-2004, Αθήνα 2004
Τελευταία ενημέρωση: 4.12.2023
