1908-1988
Ο Σπυρίδων Θεοτόκης, γιός του πρωθυπουργού και βουλευτή του Λαϊκού Κόμματος Ιωάννη (Τζων) Θεοτόκη, γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1908 και ακολούθησε σπουδές στη Νομική και στις Πολιτικές Επιστήμες. Ο Σπ. Θεοτόκης πολιτεύθηκε στις εκλογές του 1933 με το Λαϊκό Κόμμα (ΛΚ) στην περιφέρεια Κέρκυρας χωρίς να εκλεγεί, ωστόσο εξελέγη στις 22 Ιουλίου 1934 στην επαναληπτική εκλογή της περιφέρειας μετά τον θάνατο του βουλευτή Σπυρίδωνος Παϊπέτη. Στις εκλογές του 1935 εξελέγη με το ΛΚ, από το οποίο αποχώρησε μετά το πραξικόπημα του Οκτωβρίου του ίδιου έτους και συμμετείχε με τον πατέρα του Ιω. Θεοτόκη στη συγκρότηση του Εθνικού Λαϊκού Κόμματος. Στις εκλογές του 1936 εξελέγη βουλευτής Κέρκυρας με τον συνασπισμό της Γενικής Λαϊκής Ριζοσπαστικής Ένωσης. Διαφώνησε με τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου και τέθηκε επίσης σε περιορισμό στην Κέρκυρα.
Στην Κατοχή συμμετείχε σε ενέργειες κατά των ιταλικών αρχών στην Κέρκυρα και τον Μάιο του 1944 διέφυγε στη Μέση Ανατολή, όπου συμμετείχε στο Συνέδριο του Λιβάνου ως εκπρόσωπος του Εθνικού Λαϊκού Κόμματος και ανέλαβε υπουργός Επισιτισμού (8.6.1944-2.10.1944) στην κυβέρνηση του Γεώργιου Παπανδρέου.
Μεταπολεμικά, ο Σπ. Θεοτόκης επανήλθε στο ΛΚ, με το οποίο πολιτεύθηκε στις εκλογές του 1946 και εξελέγη στην περιφέρεια Κέρκυρας, αναλαμβάνοντας υπουργός Δημοσίας Τάξεως (18.4.1946-2.10.1946 και 2.10.1946.4.11.1946) στις κυβερνήσεις του Κωνσταντίνου Τσαλδάρη. Στις 9 Δεκεμβρίου 1946 αποχώρησε από το ΛΚ και προσχώρησε στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του Σπυρίδωνα Μαρκεζίνη, η οποία μετεξελίχθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 1947 στο Νέο Κόμμα. Στις εκλογές του 1950 πολιτεύθηκε στην Κέρκυρα με το Νέο Κόμμα χωρίς να εκλεγεί. Στη συνέχεια, προσχώρησε στον Ελληνικό Συναγερμό, με τον οποίο πολιτεύθηκε στις εκλογές του 1951 και εξελέγη βουλευτής στην περιφέρεια Κέρκυρας. Επανεξελέγη με το ίδιο κόμμα στην περιφέρεια Κέρκυρας-Παξών στις εκλογές του 1952, οπότε και του προτάθηκε να αναλάβει το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων στην κυβέρνηση του Αλέξανδρου Παπάγου, ωστόσο δεν αποδέχθηκε τον διορισμό του. Στις 30 Νοεμβρίου 1954 ανεξαρτητοποιήθηκε από τον Ελληνικό Συναγερμό, εκφράζοντας τη διαφωνία του για την πολιτική της κυβέρνησης σχετικά με τις συμφωνίες με τις εταιρείες Siemens και Telefunken. Μετά τον θάνατο του Αλέξ. Παπάγου ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών (6.10.1955-29.2.1956) στη διάδοχη κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Τον Ιανουάριο του 1956, ο Σπ. Θεοτόκης συμμετείχε στη συγκρότηση της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ένωσης (ΕΡΕ), με την οποία πολιτεύθηκε στις εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου του ίδιου έτους και εξελέγη στην περιφέρεια Κέρκυρας, αναλαμβάνοντας το Υπουργείο Εξωτερικών (29.2.1956) στην κυβέρνηση του Κων. Καραμανλή. Παραιτήθηκε ωστόσο τρεις μήνες αργότερα (28.5.1956) λόγω της κριτικής που δέχθηκε για τη διαχείριση του εκτοπισμού του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στις Σεϋχέλλες από την κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας. Ένα χρόνο αργότερα ανέλαβε ξανά υπουργός Γεωργίας (1.6.1957-5.11.1957) στην ίδια κυβέρνηση, ωστόσο παραιτήθηκε και πάλι εξαιτίας διαφωνιών με τον πρωθυπουργό, όπως υποστήριξε. Στις εκλογές του 1958 εξελέγη και πάλι με την ΕΡΕ, με την οποία επανεξελέγη το 1961 και ανέλαβε υπουργός Οικονομικών (4.11.1961-19.6.1963) στην κυβέρνηση του Κων. Καραμανλή. Εξελέγη και πάλι με την ΕΡΕ στις εκλογές του 1963 και του 1964. Ανέλαβε υπουργός Εσωτερικών (3.4.1967-21.4.1967) στην υπηρεσιακή κυβέρνηση του Παναγιώτη Κανελλόπουλου, η οποία ανατράπηκε από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967.
Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, ο Σπ. Θεοτόκης πολιτεύθηκε στις πρώτες μεταπολιτευτικές εκλογές του 1974 και εξελέγη με την Νέα Δημοκρατία στην περιφέρεια Κέρκυρας, παραιτήθηκε ωστόσο από τη βουλευτική του έδρα ένα μήνα μετά τις εκλογές, στις 12 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, διαφωνώντας με τη στάση του Κων. Καραμανλή στο δημοψήφισμα για το πολιτειακό. Στη συνέχεια, συγκρότησε μαζί με τον Στέφανο Στεφανόπουλο την Εθνική Παράταξη, με την οποία πολιτεύθηκε ως επικεφαλής στις εκλογές του 1977 και εξελέγη βουλευτής στην περιφέρεια Α΄ Αθηνών, αναλαμβάνοντας κοινοβουλευτικός της εκπρόσωπος. Στις εκλογές του 1981 συμμετείχε, συνεργαζόμενος με τη Νέα Δημοκρατία στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας και εξελέγη για τελευταία φορά, δηλώνοντας ανεξάρτητος εντός του Κοινοβουλίου. Ο Σπυρίδων Θεοτόκης απεβίωσε στις 7 Σεπτεμβρίου 1988.
Βιβλιογραφία
Βασικές πηγές για τη συγκρότηση των βιογραφικών του Λεξικού αποτέλεσαν:
- οι Στατιστικές των βουλευτικών εκλογών 1926-2015
- οι Στατιστικές των γερουσιαστικών εκλογών 1929-1933
- το Μητρώο πληρεξουσίων, γερουσιαστών και βουλευτών, 1822-1935
- το Μητρώο γερουσιαστών και βουλευτών
- η ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων https://www.hellenicparliament.gr/Vouleftes/Diatelesantes-Vouleftes-Apo-Ti-Metapolitefsi-Os-Simera/
- και η ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Νομικών και Κοινοβουλευτικών θεμάτων https://gslegal.gov.gr/?page_id=776
Βλ. επίσης:
- «Θεοτόκης, Σπυρίδων (Σπύρος)», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τ. 4, Αθήνα 1985, σ. 74
- Γρηγόριος Δαφνής, Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων, τ. Β΄, Αθήνα 1955
- Γρηγόριος Δαφνής, Σοφοκλής Ελευθερίου Βενιζέλος, Αθήνα 1970
- Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Αυτοπροσωπογραφία: οι αρχές και οι θέσεις μιας ανηφορικής πορείας, [Αθήνα] [1991]
- Κωνσταντίνος Σβολόπουλος (επιμ.), Κωνσταντίνος Καραμανλής: Αρχείο, Γεγονότα, Κείμενα, τ. 1-2, Αθήνα 1992-1993
- Γρηγόρης Τζιοβάρας, Βασίλης Χιώτης, Ο πολιτικός χάρτης της Μεταπολίτευσης 1974-2004, Αθήνα 2004
- Εμμανουήλ Ι. Τσουδερός, Ιστορικό Αρχείο 1941-1944, τ. Ε΄, Αθήνα 1990
- Ελευθερία, 1.12.1954
Τελευταία ενημέρωση: 4.12.2023
