1898-1982
Ο Στέφανος Στεφανόπουλος του Χρήστου, γόνος πολιτικής οικογένειας της Ηλείας, γεννήθηκε στον Πύργο Ηλείας το 1898 και ακολούθησε σπουδές Νομικής, Πολιτικών Επιστημών και Οικονομικών. Πολιτεύθηκε στην αναπληρωματική εκλογή της επαρχίας Ηλείας στις 7 Απριλίου 1930 και εξελέγη βουλευτής με το Λαϊκό Κόμμα (ΛΚ) στη θέση του παραιτηθέντος Κωνσταντίνου Γόντικα. Στις εκλογές του 1932 εξελέγη βουλευτής στην ίδια περιφέρεια με το ΛΚ και επανεξελέγη το 1933, αναλαμβάνοντας υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας (4.11.1932-16.1.1933 και 10.5.193-28.12.1934) και υπουργός Εθνικής Οικονομίας (28.12.1934-10.10.1935) στις κυβερνήσεις του Παναγή Τσαλδάρη. Επανεξελέγη στις εκλογές του 1935 με το ΛΚ, από το οποίο αποχώρησε το καλοκαίρι του 1935 διαφωνώντας με τη στάση ουδετερότητας επί του πολιτειακού που υπερασπιζόταν ο Παναγής Τσαλδάρης. Εν όψει των εκλογών του 1936 συμμετείχε στη συγκρότηση του συνασπισμού της Γενικής Λαϊκής Ριζοσπαστικής Ένωσης, με τον οποίο εξελέγη βουλευτής στην περιφέρεια Ηλείας. Στη δικτατορία της 4ης Αυγούστου συνελήφθη το 1940 και εκτοπίστηκε. Στην Κατοχή ο Στέφ. Στεφανόπουλος συνεργάστηκε με τα αδέρφια Περικλή και Πέτρο Ράλλη στην ίδρυση του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος.
Μεταπολεμικά, ανέλαβε υπουργός Μεταφορών (23.10.1944-3.1.1945) στην κυβέρνηση Απελευθερώσεως του Γεωργίου Παπανδρέου. Επανήλθε στο ΛΚ και ανέλαβε μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του κόμματος, με το οποίο πολιτεύθηκε στις εκλογές του 1946 και εξελέγη βουλευτής στην περιφέρεια Ηλείας. Ανέλαβε υπουργός Οικονομικών (4.4.1946-13.4.1946) και υπουργός Συντονισμού (13.4.1946-18.4.1946) στη βραχύβια κυβέρνηση του Παναγιώτη Πουλίτσα, διατηρώντας το Υπουργείο Συντονισμού και στις κυβερνήσεις του Κωνσταντίνου Τσαλδάρη (18.4.1946-2.10.1946 και 2.10.1946-24.1.1947), στην επτακομματική κυβέρνηση του Δημήτριου Μάξιμου (27.1.1947-29.8.1947), καθώς και στις κυβερνήσεις συνεργασίας υπό τον Θεμιστοκλή Σοφούλη (7.9.1947-18.11.1948, 18.11.1948-20.1.1949, 20.1.1949-14.4.1949 και 14.4.1949-30.6.1949), αλλά και στην κυβέρνηση του Αλέξανδρου Διομήδη (30.6.1949-6.1.1950). Στην υπηρεσιακή κυβέρνηση του Ιωάννη Θεοτόκη παρέμεινε υπουργός Συντονισμού (6.1.1950-23.3.1950).
Στις εκλογές του 1950 πολιτεύθηκε με το ΛΚ και εξελέγη στην ίδια περιφέρεια, αναλαμβάνοντας ξανά το Υπουργείο Συντονισμού (13.9.1950-3.11.1950) στην κυβέρνηση του Σοφοκλή Βενιζέλου, συμμετέχοντας ως εκπρόσωπος του κόμματος στον κυβερνητικό σχηματισμό. Αποχώρησε από το ΛΚ στις 16 Νοεμβρίου 1950 μετά τη δημοσιοποίηση του οικονομικού σκανδάλου στον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς. Συμμετείχε μαζί με άλλους αποχωρήσαντες βουλευτές στη συγκρότηση της Ανεξάρτητης Ομάδας Λαϊκών, στην οποία ορίστηκε κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και η οποία στις 20 Ιανουαρίου 1951 ενσωματώθηκε στο Λαϊκό Ενωτικό Κόμμα (ΛΕΚ). Στις εκλογές του 1951 εξελέγη με τον Ελληνικό Συναγερμό (στον οποίο είχε ενσωματωθεί το ΛΕΚ). Επανεξελέγη με το ίδιο κόμμα στις εκλογές του 1952 και ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών (19.11.1952-6.10.1955) και αντιπρόεδρος υπουργικού Συμβουλίου (15.12.1954-6.10.1955) στην κυβέρνηση του Αλέξανδρου Παπάγου. Εξαιτίας των προβλημάτων υγείας του πρωθυπουργού ο Στέφ. Στεφανόπουλος είχε διοριστεί αναπληρωτής πρωθυπουργός. Όταν ο βασιλιάς Παύλος έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης απευθείας στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, μετά τον θάνατο του Αλ. Παπάγου, ο Στέφ. Στεφανόπουλου αποχώρησε από τον Ελληνικό Συναγερμό και συγκρότησε το Λαϊκό Κοινωνικό Κόμμα, με το οποίο πολιτεύθηκε στις εκλογές του 1956 χωρίς να εκλεγεί. Εν όψει των εκλογών του 1958 σχημάτισε μαζί με το Λαϊκό Κόμμα και το Κόμμα Εθνικοφρόνων υπό τον Θεόδωρο Τουρκοβασίλη τον συνασπισμό της Ένωσης Λαϊκού Κόμματος, με τον οποίο εξελέγη βουλευτής στην περιφέρεια Ηλείας. Στις 17 Νοεμβρίου 1960 προσχώρησε στην κοινοβουλευτική ομάδα της Κίνησης Εθνικής Αναδημιουργίας.
Το καλοκαίρι του 1961 συμμετείχε στη συγκρότηση της Ένωσης Κέντρου (ΕΚ) και διετέλεσε μέλος της διοικούσας επιτροπής του κόμματος, με το οποίο εξελέγη βουλευτής στις εκλογές του ίδιου έτους. Στις εκλογές του 1963 επανεξελέγη βουλευτής με την ΕΚ και ανέλαβε υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου και αντιπρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου (5.12.1963-31.12.1963) στην κυβέρνηση του Γεώργιου Παπανδρέου. Εξελέγη με το ίδιο κόμμα στις εκλογές του 1964 και ανέλαβε επίσης υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου (19.2.1964-5.6.1964) και στη συνέχεια υπουργός Συντονισμού (5.6.1964-15.7.1965), ενώ παράλληλα διετέλεσε και αντιπρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου στις κυβερνήσεις του Γ. Παπανδρέου. Μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού εξαιτίας της σύγκρουσης με τον βασιλιά Κωνσταντίνο Β΄, που σηματοδότησαν τα Ιουλιανά του 1965, ο Στέφ. Στεφανόπουλος παρέμεινε αρχικά στην Ένωση Κέντρου και καταψήφισε την κυβέρνηση του Γεωργίου Αθανασιάδη Νόβα στις 5 Αυγούστου 1965. Στις 16 Αυγούστου 1965 αποχώρησε από την ΕΚ, δηλώνοντας ανεξάρτητος, παρέχοντας ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση του Ηλία Τσιριμώκου. Στις 17 Σεπτεμβρίου σχημάτισε κυβέρνηση και ανέλαβε την πρωθυπουργία (17.9.1965-22.12.1966) και στις 9 Δεκεμβρίου 1965 ανακοίνωσε την ίδρυση του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κέντρου.
Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, ο Στέφ. Στεφανόπουλος συγκρότησε μαζί με τον Σπυρίδωνα Θεοτόκη το κόμμα της Εθνικής Παράταξης, με το οποίο πολιτεύθηκε στις εκλογές του 1977, χωρίς να εκλεγεί. Ο Στέφανος Στεφανόπουλος απεβίωσε στην Αθήνα στις 4 Οκτωβρίου 1982.
Βιβλιογραφία
Βασικές πηγές για τη συγκρότηση των βιογραφικών του Λεξικού αποτέλεσαν:
Βλ. επίσης:
- «Στεφανόπουλος, Στέφανος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τ. 9Α, Αθήνα 1988, σ. 401
- Γρηγόριος Δαφνής, Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων, τ. Β΄, Αθήνα 1955
- Σπύρος Λιναρδάτος, Από τον εμφύλιο στη χούντα, τ. Δ΄, Αθήνα 1986
- Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Αυτοπροσωπογραφία: οι αρχές και οι θέσεις μιας ανηφορικής πορείας, [Αθήνα], [1991]
- Κωνσταντίνος Σβολόπουλος (επιμ.), Κωνσταντίνος Καραμανλής: Αρχείο, Γεγονότα, Κείμενα, τ. 1-6, Αθήνα 1992-1995
- Στέφανος Βαμιεδάκης, “Λαϊκόν Κοινωνικόν Κόμμα (ΛΚΚ), 1956-1960”, στο Ιστορικό Λεξικό Ελληνικών Κοινοβουλευτικών Κομμάτων, 1844-1967, Αθήνα 2022
- Κωνσταντίνα Μπότσιου, “Λαϊκόν Κόμμα (ΛΚ), 1920-1958”, στο Ιστορικό Λεξικό Ελληνικών Κοινοβουλευτικών Κομμάτων, 1844-1967, Αθήνα 2022
- Δέσποινα Παπαδημητρίου, “Ανεξάρτητος Ομάδα Λαϊκών, 1950”, στο Ιστορικό Λεξικό Ελληνικών Κοινοβουλευτικών Κομμάτων, 1844-1967, Αθήνα 2022
- Δέσποινα Παπαδημητρίου, “Λαϊκόν Ενωτικόν Κόμμα (ΛΕΚ), 1951”, στο Ιστορικό Λεξικό Ελληνικών Κοινοβουλευτικών Κομμάτων, 1844-1967, Αθήνα 2022
- Τάσος Σακελλαρόπουλος, “Φιλελεύθερον Δημοκρατικόν Κέντρον (ΦΔΚ), 1965-1967”, στο Ιστορικό Λεξικό Ελληνικών Κοινοβουλευτικών Κομμάτων, 1844-1967, Αθήνα 2022
Τελευταία ενημέρωση: 11.12.2023
