Ιστορικό εκλογών
Το εκλογικό αποτέλεσμα των εκλογών του 1951 υποδείκνυε τη λύση μιας κυβέρνησης συνεργασίας, καθώς, παρότι ο Ελληνικός Συναγερμός είχε αναδειχθεί πρώτο κόμμα, δεν είχε συγκεντρώσει τον απαραίτητο αριθμό εδρών για τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης. Η κυβέρνηση συνεργασίας της Εθνικής Προοδευτικής Ένωσης Κέντρου και του Κόμματος Φιλελευθέρων που σχηματίστηκε στις 27 Οκτωβρίου αποτέλεσε ένα ακόμα βραχύβιο σχήμα, διατηρώντας την εξουσία έως τον Οκτώβριο του επόμενου έτους. Λίγο πριν τη διάλυσή της η Βουλή ψήφισε τον νέο εκλογικό νόμο, το πλειοψηφικό, με τον οποίο θα διεξάγονταν οι εκλογές που προκηρύχθηκαν για τις 26 Νοεμβρίου 1952.
Το πλειοψηφικό δημιούργησε συνθήκες έντονης πόλωσης και πίεσης για την πολιτική εκμηδένιση των μικρών κομμάτων, γεγονός που αποτυπώθηκε στους εκλογικούς συνδυασμούς. Στις εκλογές του Νοεμβρίου συμμετείχαν ο Ελληνικός Συναγερμός, ο συνασπισμός Ένωση ΕΠΕΚ-Φιλελευθέρων που είχαν σχηματίσει τα δύο κόμματα, η Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά και περιορισμένης εμβέλειας τοπικοί συνδυασμοί.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ηλίας Νικολακόπουλος, Η καχεκτική δημοκρατία. Κόμματα και εκλογές, 1946-1967, Αθήνα 2001.
Σωτήρης Ριζάς, Η ελληνική πολιτική μετά τον εμφύλιο πόλεμο: κοινοβουλευτισμός και δικτατορία, Αθήνα 2008.
Jean Meynaud (με τη συνεργασία των Π. Μερλόπουλου, Γ. Νοταρά), Οι πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, 1946-1965, τ. Α΄, Αθήνα 2002.
Βουλευτικές εκλογές της 16ης Νοεμβρίου 1952 – © Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο
«ΟΙ ΑΡΙΣΤΕΡΟΙ. Τι θα κάνουν οι αριστεροί ψηφοφόροι; Αυτό το ερώτημα αποτελεί από καιρό το κύριο θέμα της πολιτικής αρθρογραφίας και ειδησεογραφίας, τόσο του Παπαγικού όσο και του Πλαστηροβενιζελικού τύπου. Οι “επικίνδυνοι δια την δημοσίαν ασφάλειαν”, οι “αντεθνικώς δρώντες”, οι τρίτης κατηγορίας πολίτες που καταδιώχθηκαν με το ίδιο πάθος και από τις δύο παρατάξεις της εθνικοφροσύνης, έγιναν τώρα το αντικείμενο του “θερμού ενδιαφέροντος” και των δύο κομματικών επιτελείων».
εφ. Αυγή, 3.11.1952
«Για πρώτη ίσως φορά διεξήχθησαν εκλογές με τέτοια παραδειγματική τάξι. […] Οι εκλογείς, γέροι που έχουν ζυμωθή μέσα στα ρωμέϊκα εκλογικά “νταβαντούρια” μιας ολόκληρης ζωής και νέοι, που πρωτοαντίκρυσαν την κάλπη μετά την τελευταία παγκόσμια αλληλοσφαγή, μπήκαν πολιτισμένα στην ουρά, έφτασαν μπροστά στο δικαστικό εκπρόσωπο, έδωσαν το εκλογικό τους βιβλιάριο, πήραν από τους αντιπροσώπους των κομμάτων τα ψηφοδέλτια, ξεχώρισαν πίσω από το παραβάν τους εκλεκτούς των και τους έρριξαν μέσα στη μικροσκοπική αυτή Βουλή, την κάλπη».
εφ. Εμπρός, 17.11.1952
«Η ψηφοφορία, κατά τας χθεσινάς εκλογάς, διεξήχθη ομαλώς και χωρίς επεισόδια, πλην ασημάντων εξαιρέσεων… Η ψηφοφορία ήρχισε κανονικώς την προσδιορισμένην ώρα, δηλαδή από τη ανατολή του ηλίου, εις τας 7.09 π.μ. εις όλα τα τμήματα, πλην του Καματερού (Λιοσίων), όπου, ολίγον προ της ενάρξεως της ψηφοφορίας ο δικαστικός αντιπρόσωπος υπέστη καρδιακήν προσβολήν και απεβίωσεν εκ ανακοπής και Πετραλώνων, διότι τα επτά εκ των 10 τακτικών και αναπληρωματικών μελών της εφορευτικής επιτροπής εστερούντο γραμματικών γνώσεων. Επίσης εις όλα τα τμήματα έληξε η ψηφοφορία την 5.11 μ.μ…».
εφ. Ελευθερία, 17.11.1952
«Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. Τα αποτελέσματα των εκλογών βγήκαν και οι ψήφοι «λογαριάστηκαν», μα μάταια θα ψάξει κανείς να βρει τόσο στους παράγοντες του Συναγερμού, όσο και στον Τύπο του τη γνωστή “θριαμβολογία”».
εφ. Αυγή, 19.11.1952
